AJAX là gì? Tối ưu giao diện và trải nghiệm cho website

AJAX là gì?

AJAX viết tắt của Asynchronous JavaScript and XML là một kỹ thuật mới để tạo các ứng dụng web giàu tính tương tác, nhanh hơn và mượt mà hơn với sự giúp đỡ của XML, HTML, CSS và JavaScript. AJAX không phải là ngôn ngữ lập trình mới. AJAX ở đây không có nghĩa là bạn phải học XML trước khi cần học AJAX. Vậy phương thức hoạt động AJAX là gì?

AJAX là giải pháp cho băng thông server cũng như nâng cao trải nghiệm người dùng

AJAX cho phép các trang web được cập nhật không đồng bộ. Bằng cách trao đổi các lượng dữ liệu nhỏ với Server. Tức là AJAX giúp cập nhật các phần nhỏ trong trang mà không cần tải lại toàn bộ trang. Như đã biết, ứng dụng web truyền thống truyền tải thông tin tới và từ Server một cách không đồng bộ. Tức là, khi bạn điền thông tin vào một Form, nhấn nút Submit và sau đó bạn sẽ được hướng tới một trang khác với thông tin mới từ Server trả về.

Với AJAX, khi bạn nhấn nút Submit, JavaScript sẽ tạo một Request tới Server. Sau đó thông dịch các kết quả, cập nhật màn hình hiện tại. Chứ không tải lại toàn bộ trang hoặc hướng bạn tới một trang khác như trên. Tất nhiên là người dùng sẽ không biết được những gì đã được truyền tải tới Server.
AJAX là một kỹ thuật phát triển Web độc lập với các phần mềm Web Server. Với AJAX, người dùng có thể tiếp tục sử dụng ứng dụng trong khi các chương trình trên Client tạo Request để lấy thông tin từ Server.

Ví dụ thực tế của AJAX

Bạn đã biết khái niệm của AJAX là gì? Để dễ hình dung hơn, hãy nhớ đến tính năng tự động hoàn thiện của Google. Nó giúp bạn dự đoán và hoàn thiện từ khóa trong quá trình gõ. Từ khóa thay đổi theo thời gian thực nhưng trang web của Google vẫn giữ nguyên như cũ. Trong thập niên 90s, tính năng này cần Google phải cho tải trang lại mỗi lần có đề nghị mới hiện lên màn hình. AJAX giúp việc trao đổi dữ liệu nội bộ và presentation layer hoạt động đồng thời. Và chúng sẽ không ảnh hưởng đến chức năng của nhau.

Ví dụ cụ thể nhất cho AJAX là Google

Nhờ Google, nó đã được công nhận rộng rãi hơn khi mà Google triển khai ý tưởng này lên Google Mail và Google Maps năm 2004. Ngày nay, AJAX đã được dùng khắp các ứng dụng web để tinh giản quá trình giao tiếp với server.

Đây là một số ví dụ khác của AJAX đang được dùng hằng ngày:

Hệ thống đánh giá và xếp hạng

Bạn đã từng bao giờ đưa đánh giá về sản phẩm bạn mua online chưa? Đã bao giờ thử điền form bầu chọn online chưa? Cả 2 hoạt động này chắc hẳn đều sử dụng AJAX. Khi bạn click vào nút đánh giá hay bình chọn, website sẽ nhận kết quả nhưng toàn trang web vẫn không đổi.

Chat rooms

Một số website thiết lập chat room tích hợp này trên trang chính của họ, để bạn có thể nói chuyện trực tiếp với nhân viên hỗ trợ. Nhưng bạn không phải lo việc bạn cần tải trang mỗi lần chat. AJAX không tải lại trang mỗi khi bạn gửi và nhận một tin nhắn mới. Bất đồng bộ thật lợi hại phải không!

Thông báo trending của Twitter

Twitter đã từng sử dụng AJAX cho các cập nhật mới. Mỗi lần có tweet mới trong các chủ đề nóng, Twitter sẽ cập nhật thông tin mới mà không ảnh hưởng đến trang chính.

Tóm lại, AJAX hoạt động đa nhiệm. Nếu bạn từng gặp trường hợp 2 tác vụ hoạt động đồng thời, một cái chạy và một cái tĩnh, có thể đó chính là sản phẩm của AJAX.

Lợi ích của Ajax là gì?

Có 4 lợi ích chính của việc sử dụng Ajax trong các ứng dụng web:

1. Callbacks: Ajax được sử dụng để thực hiện một cuộc gọi lại. Thực hiện việc truy xuất và / hoặc lưu dữ liệu mà không gửi toàn bộ trang trở lại máy chủ. Việc sử dụng mạng được giảm thiểu và các hoạt động diễn ra nhanh hơn. Trong các trang web băng thông hạn chế, điều này có thể cải thiện đáng kể hiệu suất mạng. Dữ liệu được gửi đến và đi từ máy chủ một cách tối thiểu.
2. Thực hiện các cuộc gọi không đồng bộ. Ajax cho phép bạn thực hiện các cuộc gọi không đồng bộ đến một máy chủ web. Cho phép trình duyệt của người dùng tránh phải chờ tất cả dữ liệu đến trước khi hành động một lần nữa.
3. Thân thiện với người dùng. Vì không phải post lại trang lên server, các ứng dụng hỗ trợ Ajax sẽ luôn nhanh hơn. Đồng thời cũng thân thiện với người dùng hơn.
4. Tăng tốc độ: Mục đích chính của Ajax là cải thiện tốc độ. Hiệu suất và khả năng sử dụng của một ứng dụng web cũng tăng. Một ví dụ tuyệt vời của Ajax là tính năng xếp hạng phim trên Netflix. Người dùng đánh giá một bộ phim và xếp hạng cá nhân của họ cho bộ phim đó sẽ được lưu vào cơ sở dữ liệu của họ mà không cần chờ trang làm mới hoặc tải lại.

Ajax nên được sử dụng ở đâu?

Ajax nên được sử dụng ở bất cứ nơi nào trong một ứng dụng web. Lấy ví dụ với một trang web bán hàng. Khi người dùng chọn thành phố giao hàng giao hàng một hộp thoại dropdown được tải lại. Hộp thoại này chỉ chứa giá trị là tên các huyện của thành phố đã được chọn.

AJAX hoạt động như thế nào?

Bạn cần lưu ý AJAX không phải dùng một công nghệ duy nhất, cũng không phải ngôn ngữ lập trình. Như đã nói ở trên, AJAX là một bộ kỹ thuật phát triển web. Bộ hệ thống này bao gồm:

• HTML/XHTML làm ngôn ngữ chính và CSS để tạo phong cách.
• The Document Object Model (DOM) để hiển thị dữ liệu động và tạo tương tác.
• XML để trao đổi dự liệu nội bộ và XSLT để xử lý nó. Nhiều lập trình viên đã thay thế bằng JSON vì nó gần với JavaScript hơn.
• XMLHttpRequest object để giao tiếp bất đồng bộ.
• Cuối cùng, JavaScript làm ngôn ngữ lập trình để kết nối toàn bộ các công nghệ trên lại.

Có thể bạn cần có kiến thức kỹ thuật để hiểu về nó hoàn toàn. Tuy nhiên, quy trình cơ bản của AJAX lại rất đơn giản. Bạn chỉ cần nhìn vào sơ đồ sau là thấy.

Phương thức hoạt động của AJAX là gì?

Mô hình diễn tả cách hoạt động của AJAX

1. Gọi một sự kiện (event) trên trang web (trang web được tải xong, click button,…).
2. Một đối tượng XMLHttpRequest được tạo ra bởi JavaScript.
3. Đối tượng XMLHttpRequest gửi một request tới web server.
4. Server xử lý request.
5. Server gửi một response trả lại trang web.
6. Response này được đọc bởi JavaScript.
7. Cập nhật thay đổi lên trang web (không cần tải lại trang web).

Điểm khác biệt giữa có và không có AJAX là gì?

Mô hình thông thường	Mô hình AJAX
HTTP được gửi từ trình duyệt lên máy chủ. Máy chủ nhận, sau đó phản truy xuất thông tin. Server gửi dữ liệu được yêu cầu lại cho trình duyệt. Trình duyệt nhận dữ liệu và tải lại trang để hiển thị dữ liệu lên. Người dùng phải đợi toàn bộ quá trình này hoàn tất. Không những thế, Server cũng phải tải lại các phần không cần thiết của trang.	Trình duyệt tạo một lệnh gọi JavaScript để kích hoạt XMLHttpRequest. Ở dưới nền, trình duyệt tạo một yêu cầu HTTP gửi lên server. Server tiếp nhận, truy xuất và gửi lại dữ liệu cho trình duyệt. Trình duyệt nhận dữ liệu từ server và ngay lập tức hiển thị lên trang. Không cần tải lại toàn bộ trang..

Tổng kết AJAX là gì?

Bỏ qua định nghĩa, ưu điểm khi sử dụng AJAX là tạo ra trải nghiệm mượt mà cho người dùng. Khách truy cập không phải đợi lâu để thấy nội dung họ cần. Tuy nhiên, cũng tùy vào nhu cầu của khách truy cập nữa. Ví dụ như Google sẽ cho bạn chọn giữa AJAX và phiên bản truyền thống khi sử dụng Google Mail. Hãy đặt khách hàng lên hàng đầu mà sử dụng AJAX sao cho phù hợp.
Thiết kế website sẽ là bước đầu tiên bạn cần làm trước khi tối ưu giao diện website bằng AJAX. Giờ bạn đã biết AJAX là gì và cách thức hoạt động của AJAX. Đừng ngại hãy để lại bình luận bên dưới cho chúng tôi nhé.